Deze uitspraak van Ernst Ferstl resoneert met iets wat ik vaak ervaar: de tijd die we nemen voor iemand met aandacht voor het lief en leed van die persoon is de tijd die ons als zorgdragers veel schenkt. Dit fragment is dan ook uit het leven gegrepen en geeft een impressie van de alledaagse realiteit in de zorg.

Tijd die we nemen is tijd die ons iets teruggeeft

Mevrouw zit in een rolstoel in het deurgat van haar kamer en kijkt bijna uitdrukkingsloos naar de voorbijgangers in de gang van de wooneenheid. In stilte en zonder te bewegen. Ik herken haar gezicht, maar ik heb haar nog niet ontmoet. Ik ben ook één van de vele voorbijgangers, druk in de weer, niet de tijd genomen om even bij haar en haar verhaal stil te staan. "Hallo," zeg ik, "bent u mevrouw ...?" vraag ik. "Ja," zegt ze. Plots zie ik het verdriet en de pijn, de fierheid en de eenzaamheid in haar ogen. "Ja," zegt ze. Of we even naar de cafetaria zullen gaan dan? Ze geeft aan dat het te warm is op haar kamer. Ik vraag of ik haar even mag helpen met haar rolstoel of dat het lukt zo? Ik mag haar tot daar brengen. Er is niemand in de cafetaria. Daarna vraag ik haar waar ze het liefst wil zitten, daar bij het raam of liever bij de kanaries? We zetten ons met zicht op het terras en de vogelkooi met een gele en een blauwe kanarie. Zou zij zich ook zo voelen, gevangen in haar eigen lichaam, het lichaam als een kooi, ons altijd vreemd en toch zo eigen? Mevrouw vertelt haar verhaal en met momenten worden haar gevoelens haar te machtig en dan huilt ze. "Ik ben tevreden over mijn leven, maar dat loslaten... Ik kan niet meer stappen, ik moet alles vragen. Verschrikkelijk." Op zo'n moment houd ik haar vast in m'n gedachten en door voorzichtig mijn hand op haar arm te leggen. Haar huid voelt zacht en broos aan, drukt iets uit van de kwetsbaarheid en fragiliteit van het leven. Mevrouw is dankbaar voor onze ontmoeting en het luisterend oor en gaat me volgend gesprek de foto's tonen uit de tijd van toen. Er is iets in beweging gekomen innerlijk...

Deze ontmoeting roept bij mij volgende vragen op: Kunnen en mogen wij vandaag in de zorg nog tijd maken voor deze trage processen? Laten wij ons als zorgdragers raken, worden wij genoeg bewogen? Hebben wij de ruimte om met mensen op hun eigen tempo op weg te gaan en een langzame wandeling te maken door het landschap van hun belevingen van vroeger en nu, herinneringen, fantasieën, verlangens, dromen en zorgen? Immers: "A force de sacrifier l'essentiel pour l'urgence, on finit par en oublier l'urgence de l'essentiel"(Edgar Morin). Graag hoor ik jullie bespiegelingen hierover...